Wszystkie boże dzieci tańczą, Haruki Murakami

Murakami czuje się świetnie również w zwartej oszczędnej i precyzyjnej formie krótkiego opowiadania. Kilkoma słowami zarysowuje wyraziste, sugestywne światy, a każda z historii jest przekonująca, pełna i satysfakcjonująca. Każdy z bohaterów odbywa jakąś podróż – czy to w rzeczywistym, geograficznym, czy jedynie wewnętrznym, duchowym wymiarze – do której bodźcem staje się tytułowe trzęsienie ziemi; każdy z nich odkrywa w sobie jakąś tajemnicę, którą próbuje przeniknąć albo po prostu pogodzić się z jej istnieniem; każdy ma jakąś obsesję, która zatruwa mu życie; każdy jest uwikłany bądź dopiero się wikła w skomplikowane relacje z innymi ludźmi, poprzez które następuje niejako wzajemna wymiana sekretnych duchowych labiryntów. Nieposkromiona wyobraźnia Murakamiego raz po raz rozsadza ramy realności, przenosząc czytelnika to w świat snów, to marzeń, to czystej surrealnej fantazji.

Pierwszy kontakt z opowiadaniami mojego najnowszego odkrycia literackiego mam już za sobą. Lektura zajęła mi sporo czasu, ale ma to związek jedynie z trwającym Mundialem oraz męczącą sesją (na szczęście do września mam spokój). Sama książka nie należy do najgrubszych, a i wydana jest – jak to z Murakamim bywa – mało oszczędnie (duże czcionka, spora interlinia i ogromne marginesy), więc tak naprawdę można ją „pochłonąć” w jedno, leniwe popołudnie.

Na Wszystkie boże dzieci tańczą składa się sześć opowiadań, z których każde w jakiś sposób nawiązuje do pewnego trzęsienia Ziemi… W każdym poznajemy niezwykłych bohaterów, przenosimy się do innego, fascynującego świata. Raz jest to świat snów, innym razem świat wyobraźni, a jeszcze innym tzw. „szara rzeczywistość”. Jednakże do którego z tych miejsc by nas autor nie przeniósł – owiewa nas ta sama aura tajemniczości i niepokoju.

Bohaterowie opowiadań Murakamiego pragną zmienić swoje życie, poszukują jego sensu, doznają uczuć, które wcześniej ignorowali lub były im zupełnie obce. Każdy z nich odbywa jakąś wędrówkę i każdy z nich daje czytelnikowi jakąś pouczającą lekcję. To niezwykłe, z jaką łatwością przychodzi Murakamiemu wniknięcie w ludzką psychikę, zbadanie jej i wyciągnięcie odpowiednich wniosków. Wniosków, które pomagają nie tylko bohaterom, ale i czytelnikom. „Znakomita robota, panie Haruki” – chciałoby się rzec.

Ale nie rzeknę tak, bo opowiadania – choć fascynujące – plasują się daleko w tyle za utworami prozatorskimi tego autora. W krótkiej formie nie da się tak doskonale nakreślić świata, przedstawić bohaterów i ich otoczenia. A właśnie tym, co urzeka mnie w Murakamim najbardziej jest sposób, w jaki przedstawia on najdrobniejsze detale świata przedstawionego. Lubię tę jego powolną narrację i stopniowe odkrywanie tego, co ukrywa się za każdą kolejną literą. W opowiadaniach taki „system” nie ma prawa bytu, a więc Wszystkie boże dzieci tańczą nie ma w sobie tego, co u Murakamiego cenię najwyżej…

Mimo wszystko, oczywiście zachęcam do sięgnięcia po te opowiadania. Bo fakt, że wypadają nieco gorzej, niż powieści, nie odbierze im tego, co w nich ważne i potrzebne…

Moja ocena: 7/10