Haruki Murakami i jego Tokio, Anna Zielińska-Elliott

Tokio jako cel wymarzonej podróży figuruje w moim świecie od wielu lat. Jeszcze zanim poznałam Murakamiego, pragnęłam wybrać się w tamte strony, choć oczywiście pragnienie to nie było aż tak silne, jak obecnie. Dawniej żyłam z nastawieniem „chciałabym się tam wybrać”, dziś powtarzam: „muszę się tam znaleźć”. Namiastkę podróży do stolicy Japonii dała mi Anna Zielińska-Elliott, gwarantując niemożliwie wspaniałe wrażenia. Tokio w jej książce nie jest zwyczajnym miastem. To miasto mojego ulubionego pisarza i jego niesamowitych bohaterów. Chcecie wiedzieć gdzie jadali, gdzie mieszkali i gdzie bywali Tengo, Sumire, Midori i cała reszta? Jak wyglądają schody, które przeniosły Aomame do świata roku 1Q84? A może ciekawi Was klub, który prowadził Murakami lub stadion baseballowy, na którym doznał objawienia, że chce zostać pisarzem? Jeżeli Wasza wyobraźnia nie była w stanie wykreować wszystkich obrazów, potrzebnych do zwizualizowania miejsc, w jakich bywali bohaterowie Murakamiego, oto książka, która przychodzi Wam z pomocą!

Tłumaczka 11 książek Murakamiego, Anna Zielińska-Elliott, wpadła na pomysł, żeby pokazać czytelnikom, jak naprawdę wygląda Tokio, miasto, w którym autor spędził lata swojej młodości i gdzie dzieje się akcja prawie wszystkich jego powieści. Przewodnik ilustrowany mnóstwem cytatów z książek, a także ponad trzystoma kolorowymi zdjęciami, pokazuje i opisuje miejsca, w których bywają bohaterowie Murakamiego oraz te, w których on sam mieszkał, bywał lub do dziś bywa.

Źródło: muza.com.pl

Na przewodnik Zielińskiej-Elliott składa się dziesięć rozdziałów, poprzedzonych wstępem i zakończonych epilogiem oraz bibliografią. Na skrzydełkach znajdziemy informacje o autorce oraz listę dziesięciu miejsc związanych z Murakamim, które koniecznie należy zobaczyć. Każdy z punktów opatrzony jest odnośnikiem do konkretnej strony książki. Wewnątrz znajdziemy jeszcze mapę tokijskiego metra, okładki wydanych w Muzie dzieł Murakamiego oraz legendę do książki. Wewnątrz znajduje się bowiem wiele cytatów z prozy Murakamiego i dla graficznego ich wyróżnienia, zastosowane zostały ikonki dobrze znane czytelnikom książek Japończyka.

Każdy z rozdziałów oparty jest na ciekawym schemacie: pod numerem rozdziału pojawiają się (w języku polskim i japońskim) nazwy miejsc, jakie zaraz poznamy oraz bohaterowie, do których będą się one odnosić. Następnie poznajemy opisy miejsc – każde opatrzone zdjęciami oraz cytatami z książek i esejów Murakamiego (również tych, które nie były tłumaczone na język polski). Rozdziały wieńczą dwa stałe punkty: „czytelnicy pytają, Haruki Murakami odpowiada” oraz ciekawostki o Tokio, które okażą się niezbędne dla każdego podróżnika i miłośnika japońskiej kultury.

Oprócz przedstawienia – za pomocą tekstu i obrazu – konkretnych punktów Tokio, kojarzących się z Harukim Murakamim, jego bohaterami i wspomnieniami – autorka w sposób szczegółowy przedstawia jak do nich dotrzeć i udostępnia cenne informacje – adresy, ceny, telefony, strony internetowe. Jak wskazuje podtytuł mamy do czynienia z Przewodnikiem nie tylko literackim, co znajduje odzwierciedlenie w książce. Oprócz odniesień do konkretnych dzieł, lokalizacji i bohaterów, Zielińska-Elliott przedstawia również takie miejsca, które każdy odwiedzający Tokio powinien zobaczyć, nawet jeśli danych świątyń, parków, sklepów czy ulic nie znajdziemy w prozie Murakamiego. Nie brakuje tu też sugestii, odnoszących się do miejsc, w których mogliby jadać bohaterowie czy w których mógłby bywać pisarz, ale nie jest to w jego dziełach i wspomnieniach sprecyzowane.

Co przyciąga do przewodnika Anny Zielińskiej-Elliot, to przede wszystkim pasja, z jaką opowiada o tym niezwykłym mieście oraz rzetelność i dokładność, jaka charakteryzuje jej opisy. Wiele wysiłku należy włożyć w odnalezienie, sfotografowanie i przedstawienie konkretnych miejsc. O wyszukanie stosownych cytatów i obudowanie ich w solidną, przyciągającą uwagę formę. Konstruowanie przewodnika nie jest zadaniem łatwym, zwłaszcza, jeżeli mamy do czynienia z przedstawianiem miejsc mniej popularnych lub takich, które już całkowicie zniknęły z mapy lub w powieści nie zostały dokładnie wyszczególnione. Ja za naprawdę solidną pracę biję przed autorką i jej pomocnikami pokłony.

Szczególne wyróżnienie należy się również wydawcy za piękną formę książki. Przy przewodnikach liczy się dobry papier, wysoka jakość zdjęć, jak najbardziej przejrzysta i przystępna forma. Wielką przyjemnością jest przeglądanie książek tak pięknie i dobrze wydanych. Sito redaktorskie przepuściło co prawda kilka literówek i dwa błędy w oznaczeniach (ikona sugeruje cytat z Kroniki ptaka nakręcacza, a sam cytat pochodzi z 1Q84 + w legendzie znajdziemy nie Po zmierzchu, a O zmierzchu), ale są to raczej niewielkie usterki, które w żaden sposób nie psują odbioru.

Przewodnik Anny Zielińskiej-Elliott to pozycja obowiązkowa dla miłośników twórczości Harukiego Murakamiego i dla tych którzy chcieliby dopiero go poznać oraz dla fascynatów Japonii i samego Tokio. Wiele tu pięknych zdjęć, genialnych cytatów, ciekawostek i opisów interesujących miejsc. Takiej książki nie można przegapić!

Moja ocena: brak