Grbavica, reż. J. Žbanić

Bałkany od lat są obiektem mojej niesłabnącej fascynacji. Marzę o podróży w tamte strony, uwielbiam tamtejszą muzykę, tamtejsze kino, tamtejszą kulturę. Historia naznaczyła te miejsca boleśnie, a o traumie rozgrywającej się całkiem niedawno na Bałkanach wojny opowiada właśnie Grbavica, jeden z najbardziej poruszających filmów, jaki znam. Doskonały przykład europejskiego kina naturalistycznego, które wręcz poraża… zwyczajnością. W Sarajewie pielęgnuje się pamięć o tych, którzy polegli. Kobiety spotykają się w grupach wsparcia, dzieciaki prześcigają się w opowieściach o bohaterskości ojców. Nastoletnia Sara rozmawiać o ojcu nie może – nic o nim nie wie. Ale ciekawość jest coraz silniejsza, tak jak coraz silniejsze stają się jej naciski na matkę. Powiedzieć, że prawda jest brutalna, to mało. Historia Esmy tak mocno ściska za serce i żołądek, że chyba nigdy nie zniknie ona z mej pamięci… Sarajewo bez przerwy płacze, jest przygnębiające i rozdzierająco smutne. Takie same są serca jego mieszkańców. Mieszkańców psychicznie okaleczonych, na lata pogrążonych w traumie. Oni jednak nie płaczą – emocje tłumią w sobie. My widzimy to, jak z tymi emocjami walczą i jak mierzą się z rzeczywistością. A ta jest po prostu… przytłaczająca.

Źródło: filmweb.pl

Trudno ogląda się filmy o cierpieniu. Grbavica porusza do głębi, momentami brutalnie wstrząsa, ale tak naprawdę w historii tej kryje się nieco ciepła. To taka opowieść o życiu. Zwyczajnym, prostym, pozbawionym większych wzlotów, ale niekiedy urokliwym – życiu. Esma to kobieta o niebywałej sile charakteru, walcząca z demonami przeszłości i pokazująca, jak wielką moc może posiadać miłość matki. Jej córka, Sara, to dziewczyna z charakterem, która nie obawia się bójek z chłopakami. Obie jednak, mimo całej tej twardości, są tak samo kruche, jak całe Sarajewo… Jasmila Žbanić udowodniła Grbavicą, że najbardziej wyrazista może być prostota i oszczędność. Ten film spokojnie nazwać można minimalistycznym i skromnym, a jednak odznacza się on tak niesamowitą siłą przekazu, że aż samo to po prostu poraża. Dobre kino. Mocno przytłaczające kino.
Tylko dla tych, którzy dobrze odnajdują się w tej bałkańskiej specyfice… Moja ocena: 9/10
Film obejrzany w ramach wyzwania ’1000 filmów’.