Jak planować posiłki i dlaczego warto to robić (+ darmowe szablony do pobrania)

Wielokrotnie wspominałam, że podstawą dobrej organizacji w naszym domu jest regularne planowanie. Z wyprzedzeniem wypełniam kalendarz najważniejszymi wydarzeniami na dany rok, na najbliższy miesiąc, na kolejny tydzień, na nowy dzień itd. To może wydawać się czasochłonne, ale wcale takie nie jest. Wręcz przeciwnie – jeżeli dobrze przyłożysz się do planowania i włączysz je na stałe do swojej codzienności, możesz zaoszczędzić sporo czasu, a także… pieniędzy. Jak to możliwe? Opowiem o tym na najlepszym przykładzie – cotygodniowym planowaniu posiłków.

Jak wygląda planowanie posiłków na tydzień?

Raz w tygodniu przeprowadzam analizę naszych zapasów w lodówce i spiżarni. Siadam nad kartką papieru podzieloną na siedem części (z siedmioma dniami tygodnia) i wypełniam ją swoimi pomysłami na śniadania, obiady i kolacje. Staram się planować tak, by jedna zupa była zaplanowana na kilka dni, by część jednego dania stanowiła bazę drugiego i by nic nie miało szansy się zmarnować.

Planowanie opieram na zgromadzonych zapasach, od razu tworzę także listę produktów do kupienia, ponieważ po wszystkim jedziemy na cotygodniowe duże zakupy, które w tygodniu uzupełniamy jedynie o drobnostki w stylu zakupu świeżych warzyw czy pieczywa.

Gotowe menu tygodniowe ląduje na tablicy korkowej albo lodówce i jest stale widoczne dla wszystkich członków rodziny.

Co daje planowanie posiłków?

Przygotowywanie planu posiłków na cały tydzień przynosi korzyści zarówno organizacyjne, jak i finansowe. Do najważniejszych należą:

• Oszczędność pieniędzy – unikasz kupowania rzeczy zbędnych, ponieważ wiesz dokładnie, czego potrzebujesz.
• Oszczędność czasu – nie tracisz cennych minut na rozglądanie się między półkami w sklepie ani na godzinne wgapianie się we wnętrze lodówki. Dobrze wiesz, czego szukasz i jak to wykorzystasz.
• Niemarnowanie żywności – mając w głowie (lub na papierze) plan na cały tydzień, rozplanowujesz użycie każdego produktu i każdego dania. Wiesz, że ziemniaki z dzisiejszego obiadu jutro posłużą jako baza do kopytek, że sałatka z kolacji będzie dodatkiem do jutrzejszego obiadu albo że ugotowanie jutro większej ilości makaronu przyda się na dzień kolejny itd. W pełni wykorzystasz też to, co znajduje się w lodówce, zamrażarce i na półkach spiżarni, bo po prostu masz na to przemyślany plan.
• Wykształcenie zdrowych nawyków żywieniowych – kiedy planujesz posiłki z góry, możesz dopilnować, aby były pełnowartościowe, przemyślane i dobrze skomponowane. Unikasz też spontanicznego ratowania się fastfoodami czy nieplanowanego opychania się przekąskami, bo „akurat nie było pomysłu na kolację”.
• Błyskawiczna i łatwa odpowiedź na stale powtarzające się pytanie otoczenia: „A co dziś na obiad?”.

Jak zaplanować menu tygodniowe?

W przygotowaniu planu posiłków pomogą Ci pewne kroki:

1. Każdego dnia na bieżąco aktualizuj listę zakupów. U nas na lodówce wisi magnetyczny notatnik, w którym wpisujemy nazwy produktów, które na bieżąco nam się kończą.
2. Sporządź listę ulubionych potraw – śniadań i kolacji, przekąsek, zup, surówek, deserów, drugich dań itd. Dzięki niej błyskawicznie wymyślisz, co zrobić. Na końcu wpisu znajdziesz ściągi prosto z naszego domu – listę zup oraz pomysłów na śniadania/kolacje. Możesz ją wykorzystać albo stworzyć własną.
3. Na bieżąco gromadź ulubione przepisy – korzystaj z przepiśników, organizerów online albo zakładek w przeglądarce. Dla mnie najlepszym narzędziem do zbierania przepisów jest Trello, a do szybkiego gromadzenia linków – Pocket.
4. Raz lub dwa razy w tygodniu zasiądź do planowania posiłków. Weź pod uwagę to, ile czasu na gotowanie znajdziesz, co musisz dokupić, czy i kiedy możesz udać się na zakupy itd. W oparciu o swój plan tygodniowy możesz stworzyć menu na najbliższy czas.
5. Przygotuj listę zakupów i przy jednej okazji kup wszystkie składniki, które możesz (czyli te, które wytrzymają co najmniej kilka dni).
6. Naucz się odpowiednio przechowywać żywność, mrozić i przetwarzać. Dzięki temu będzie Ci dużo łatwiej planować i swój plan realizować.
7. Najważniejsze – nie spinaj się! Pamiętaj, że to plan jest dla Ciebie, a nie Ty dla planu. Masz ochotę spontanicznie wyskoczyć na pizzę, zjeść zupę od mamy albo po prostu zmodyfikować menu? Zrób to! Nie ma nic gorszego niż bycie niewolnikiem własnego planu i frustrowanie się czymś, co miało pomagać i ułatwiać życie.

Darmowe narzędzia ułatwiające planowanie posiłków

Przygotowałam dla Ciebie kilka szablonów do wykorzystania podczas planowania posiłków. W paczce do pobrania znajdziesz:

• Trzy wzory rozpiski tygodniowej (w tym dwa podzielone na różne warianty kolorystyczne)
• Szablon listy ulubionych dań.
• Ściągę z listą pomysłów na zupy.
• Ściągę z listą pomysłów na śniadania/kolacje (u nas to w większości jedno i to samo).

Jeżeli z nich skorzystasz, daj znać, jak się sprawdzają!

Zachęcam także do dyskusji na temat planowania posiłków – czy kiedykolwiek z niego korzystałeś? Jeśli tak, to z jakim skutkiem? Co najbardziej lubisz w tej metodzie? Co Ci w niej przeszkadza? Czy sprawdzi się ona w Twoim domu? Pamiętaj, że planowanie jest równie dobre dla dużych rodzin, jak i singli. W końcu każdy może rozsądnie gospodarować swoim czasem i jak najlepiej się organizować.

Przeczytaj również:

• Jak oszczędzać na jedzeniu?
• Organizacja budżetu domowego